صفآرایی جدید در برابر غرب؛ بریکس در آمادهباش و نمایش قدرت پوتین
در شرایطی که تنشها میان بلوک شرق و غرب به اوج خود رسیده است، اجلاس بریکس که قرار است این هفته در شهر کازان روسیه برگزار شود، به نقطه تمرکز تحلیلگران و ناظران سیاسی تبدیل شده است. بسیاری بر این باورند که ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، از این نشست برای نمایش قدرت و اتحاد جدید در برابر نظم جهانی به رهبری غرب استفاده میکند.
حضور ایران و کشورهای جدید در بریکس؛ اتحاد نوظهور شرق
ولادیمیر پوتین در این نشست میزبان رهبران برجستهای از جمله شی جین پینگ، رئیسجمهوری چین، نارندرا مودی، نخستوزیر هند، رجب طیب اردوغان، رئیسجمهوری ترکیه، و مسعود پزشکیان، رئیسجمهور ایران خواهد بود. حضور این شخصیتهای سیاسی قدرتمند در کازان نشان از اهمیت بالای این نشست دارد و تحلیلگران معتقدند که این گردهمایی بهنوعی صفآرایی در برابر غرب و بهخصوص آمریکا محسوب میشود.
بریکس که در ابتدا شامل برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی بود، امسال گسترش قابل توجهی یافته است. کشورهای مهمی مانند ایران، مصر، اتیوپی، امارات متحده عربی و عربستان سعودی در ژانویه به این بلوک پیوستهاند و کشورهایی مانند ترکیه، آذربایجان و مالزی نیز درخواست رسمی برای عضویت دادهاند. این گسترش نشان میدهد که بریکس به عنوان یک اتحاد نوظهور اقتصادی و سیاسی، به سرعت در حال تبدیل شدن به یک ائتلاف جهانی در برابر نظم سنتی غربی است.
پوتین و نمایش قدرت تزار در کازان
به نوشته واشنگتن پست، روسیه این نشست را یک موفقیت بزرگ دیپلماتیک میداند. یوری اوشاکوف، دستیار سیاست خارجی پوتین، اعلام کرد که 36 کشور برای مشارکت در این اجلاس تاییدیه دادهاند و بیش از 20 کشور در سطح بالای سیاسی در این نشست حضور خواهند داشت. این آمار نشاندهنده اهمیت بینالمللی بریکس و تمایل کشورهای مختلف برای پیوستن به یک اتحاد جدید خارج از چارچوب سنتی غرب است.
چالشهای بلوک شرق؛ شکافهای پنهان و آشکار
در حالی که حضور رهبران کشورهایی مانند چین، روسیه و ایران در این اجلاس به عنوان نمادی از اتحاد بلوک شرق دیده میشود، برخی از ناظران به شکافهای پنهان و آشکار میان اعضای این بلوک اشاره میکنند. چین و روسیه به عنوان دو قدرت بزرگ اقتصادی و نظامی در منطقه، بهطور سنتی روابط نزدیکی با یکدیگر داشتهاند، اما اختلافات اقتصادی و نگرانیهای ژئوپلیتیک میتواند چالشهای جدیدی برای این ائتلاف ایجاد کند.
با این وجود، بریکس همچنان به عنوان یک فرصت بزرگ برای کشورهایی که به دنبال تعدیل نظم جهانی هستند، دیده میشود. حضور کشورهایی مانند ایران و عربستان سعودی که در گذشته روابط تنشی با یکدیگر داشتهاند، نشان از تغییرات مهم در سیاست خارجی منطقهای و جهانی دارد.
نقش ایران در بریکس؛ فرصتی برای تقویت دیپلماسی منطقهای
مسعود پزشکیان، رئیسجمهور ایران، نیز در این اجلاس به نمایندگی از تهران حضور دارد و تحلیلگران جت بت بر این باورند که این حضور میتواند فرصتی برای ایران باشد تا روابط خود را با کشورهای عضو بریکس، به ویژه روسیه و چین، تقویت کند. ایران که در سالهای اخیر تحت فشار شدید تحریمهای بینالمللی قرار گرفته است، از عضویت در بریکس به عنوان راهی برای گسترش روابط اقتصادی و سیاسی خود بهرهبرداری میکند.
تداوم جنگ در اوکراین و بیتوجهی به حکم بازداشت بینالمللی پوتین
یکی از موضوعات حساس این نشست، تداوم جنگ در اوکراین است. با وجود صدور حکم بازداشت بینالمللی علیه پوتین به اتهام جنایت بینالمللی، بسیاری از رهبران کشورهای بریکس این مسئله را نادیده گرفتهاند و در نشست کازان حضور دارند. این حرکت نشاندهنده چالشهایی است که غرب با آن روبروست و نشان میدهد